Provincies gaan volop aan de slag met het vergroten van de kennis bij hun inwoners over de mogelijkheden tot verduurzaming. Acht van de elf provincies die inmiddels een coalitieakkoord hebben, hebben hier concrete plannen voor. Nog twee provincies benoemen het belang van communicatie. Dat blijkt uit een analyse die de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE) heeft laten uitvoeren van de provinciale coalitieakkoorden. In de meeste provincies wordt het Klimaatakkoord en de bijbehorende ambities expliciet onderschreven. Zeven van de elf provincies reserveren geld voor klimaatbeleid. De voorbeeldrol in het verduurzamen van de eigen gebouwen en auto’s pakken ze nog maar mondjesmaat.
Inmiddels zijn in elf van de twaalf provincies de onderhandelingen afgerond. De NVDE heeft de akkoorden laten toetsen op twaalf criteria, wisselend van de klimaatambities tot aandacht voor de eigen verduurzaming en gereserveerd budget.
Veel aandacht voor betaalbaarheid
Een eerlijke verdeling van lusten en lasten wordt vaak genoemd als randvoorwaarde voor het slagen van de transitie. Provincies benoemen het niet alleen, maar willen het ook mogelijk maken.
Zeven van de elf provincies zetten concrete instrumenten in voor de betaalbaarheid van de overgang naar een schone energievoorziening. Dat zijn fondsen, garantstellingen of subsidies. Dit uit zich ook in het oormerken van geld om te investeren in verduurzaming. Zeven van de elf provincies zetten hier geld voor opzij in hun coalitieakkoord. De bedragen wisselen sterk, van enkele tot honderden miljoenen. Enkele provincies hebben geen begroting opgenomen in hun coalitieakkoord.
Uitvoering Klimaatakkoord loopt eerst via Regionale Energiestrategieën
Veel provincies onderschrijven expliciet de doelen van het Klimaatakkoord. Sommige provincies stellen daarnaast eigen ambities op voor CO2-reductie of het aandeel hernieuwbare energie. Alle provincies benadrukken het belang van de komende Regionale Energiestrategieën. In deze strategieën zullen keuzes worden gemaakt voor de opwekking van duurzame elektriciteit, de warmtetransitiestrategie, de bijbehorende infrastructuur en hoe lokale energiedoelstellingen zullen worden gehaald.
Zeven van de elf provincies hebben concrete plannen voor de verduurzaming van de gebouwde omgeving. Daarbij valt op dat er met name veel aandacht is voor de inzet van zonne-energie op daken. De helft van de provincies steunt lokale coöperaties van inwoners met concrete instrumenten, bijvoorbeeld via een fonds of ondersteuning bij het uitvoeren van draagvlakonderzoek.
Verduurzaming eigen bedrijfsvoering weinig genoemd
Het stimuleren van elektrisch vervoer staat nog niet hoog op de provinciale agenda. Toch kunnen provincies hier wel degelijk een ondersteunende rol spelen. Ook zijn er maar weinig provincies die concrete plannen noemen om de eigen bedrijfsvoering te verduurzamen. Datzelfde geldt voor de verduurzaming van het eigen wagenpark. Wat NVDE betreft ligt hier nog een kans voor de provincie om het goede voorbeeld te geven.
Het onderzoek, uitgevoerd door Wallaart en Kusse Public Affairs, vindt u hier: 20190723 NVDE – Analyse akkoorden def
Update 26 augustus 2019 met aanvulling Zuid Holland
Bron: onderzoek naar coalitieakkoorden door Wallaart en Kusse Public Affairs i.o.v. NVDE juli 2019
Erratum: per abuis stond in een eerdere versie van dit rapport dat D66 deelneemt aan het college in Overijssel. Dit klopt niet. De PvdA neemt eraan deel.