NVDE-werkconferentie met Heleen de Coninck en Maxine Tillij: ‘Meer dan de som der delen’

Op maandag 25 september 2023 organiseert de NVDE de werkconferentie ‘Meer dan de som der delen‘ voor haar leden. De plenaire opening wordt gehouden door prof. dr. Heleen de Coninck, hoogleraar systeemtransities en klimaatverandering (TUE en Radboud Universiteit) en hoofdauteur van het IPCC. Maxine Tillij, directeur strategie energiesysteem bij EZK sluit de dag af. Er worden zes tot acht deelsessies op onderstaande inhoudelijke thema’s georganiseerd. Je kunt rekenen op deskundige sprekers en werkvormen waarbij je echt mee praat en bepaalt.
Schrijf je hier in voor de werkconferentie.

Systeemdenken is cruciaal in de energietransitie. Deze conferentie biedt de mogelijkheid om over beleidscommissies en -werkgroepen heen met elkaar in gesprek te gaan en plannen te maken. We gaan bijvoorbeeld in op het Nationaal Programma Energiesysteem (NPE). Kom ook mee de weg bereiden voor honderd procent duurzame energie in 2050!

Alle leden van de NVDE zijn van harte uitgenodigd om samen na te denken over de energietransitie. De werkconferentie is sector- en vakoverstijgend. Het is niet alleen interessant voor vraag-, aanbod- en transportpartijen van duurzame energie, maar bijvoorbeeld ook voor bedrijven en organisaties in de advisering, communicatie, onderzoek en financiering.

De conferentie is fysiek bij Aristo Lunetten, goed bereikbaar met ov en auto (gratis in de wijk), en zal de hele dag in beslag nemen. Er wordt voor een lunch en een afsluitende borrel gezorgd.

Programma

09.30 inloop met koffie en thee
10.00 welkom door Olof van der Gaag, voorzitter NVDE
10.15 openingsspeech: prof. dr. Heleen de Coninck, hoogleraar systeemtransities en klimaatverandering (TUE en Radboud Universiteit) en hoofdauteur van het IPCC
11.00 deelsessies ronde 1

• Industrie in Nederland: een groen vestigingsklimaat
  De sessie start met een analyse over degrowth | post-growth. Wat als de samenleving en ons groeidenken op een andere manier georganiseerd is? Wat heeft dat voor invloed op het werk van NVDE? Daarna kijken we met een eerlijke blik naar ons vestigingsklimaat, hoe maken we die ideaal voor nieuwe bedrijvigheid en industrie die de transitie al voorbij is (ook wel cluster 7 bedrijven genoemd). O.l.v. Matthijs Sienot (Arcadis), met Hans Stegeman (Triodos).

• Een CO₂-vrije elektriciteitssector in 2035
  Het is een duidelijke ambitie van het Kabinet en komt in veel energiescenario’s voor: de elektriciteitssector CO2-vrij in 2035. En de argumenten die erbij spelen kennen we zo langzamerhand: hoe CO₂-vrij precies, hoe borgen we investeringszekerheid in de productie van wind en zon én van CO₂-vrije flex, hoe creëren we een zo gelijk mogelijk speelveld tussen technieken en binnen Europa. Maar welke zaken zien we nog over het hoofd? En hoe komen we tot besluiten als de  argumenten wel op tafel liggen? Daar gaan we het in deze sessie over hebben. Met Frans Rooijers (CE Delft) en Niels Blaauwbroek (NWEA). 

• Duurzame wijk van de toekomst: duurzame gebouwen, lokale smart grids, slimme laadinfra
  In de wijk van de toekomst verwarmen we niet meer met fossiele aardgas en gebruiken we ook geen fossiele brandstoffen voor onze auto’s, dat is zeker. Verwarmen via elektrische warmtepompen is een van de opties, net zoals een (kleinschalig) collectief warmtenet of een combinatie van technieken. Een slimme laadinfrastructuur is evident voor het laden van elektrische auto’s op tijden dat er een overvloed aan hernieuwbare energie is en dat tevens kan dienen als opslag op de momenten dat er te weinig is. Maar hoe werkt dat nu precies samen met het verwarmen óf koelen van de gebouwen in de wijk en wat is er (beleidsmatig) nog meer nodig om een min of meer ‘sluitend’ energiesysteem binnen een wijk te krijgen?Met Harm-Jan Idema (APPM) en Frank Agterberg (Vereniging Warmtepompen en BodemenergieNL. 

• Duurzame warmte en groen gas: opbouwpad, hekjes en integratie
  De warmtetransitie gaat nog lang niet snel genoeg. Hoe komt dat nou? Met welke fundamentele issues hebben we te maken die warmte anders maken dan het relatieve succesverhaal van elektriciteit? En wat kunnen we leren van projecten die goed hebben gekeken naar die issues? Daar gaan we nader op in met één of twee externe presentaties en een discussie. Met Hans Bolscher (Geothermie) en Ivo Pothof (Deltares).

12.45 lunch
13.45 deelsessies ronde 2

• Publiekscommunicatie en participatie: de burger als supporter van de energietransitie
  De energietransitie is, naast een technologische, ook zeker een sociale transitie waarin niet alleen medewerkers binnen bedrijven waarden, rollen en werkzaamheden veranderen maar waar bewoners ook een grote rol in hebben. Tot dusver wordt deze rol van bewoners vaak ervaren als een ‘belemmerende kracht’. Gelukkig zijn er tal van voorbeelden waar bewoners juist supporters worden/zijn en met bedrijven de energietransitie versnellen? Hoe sluiten deze organisaties en bedrijven aan bij verlangens van bewoners? Met de verkiezingen in het vooruitzicht is het belangrijker dan ooit om te communiceren en te laten zien hoe bewoners en bedrijven gezamenlijk een hoopvolle toekomst creëren. O.l.v. Marieke Rietbergen (DIG).

• Het veranderende politieke landschap en specifiek de New Kids on the Block
  Hoewel de oude volkswijsheid luidt dat peiling net palingen zijn, ziet het er naar uit dat er een flinke verschuiving plaats zal vinden van klassieke bestuurspartijen naar (relatieve) nieuwkomers als de BBB, Nieuw Sociaal Contract en wellicht JA21. Partijen die niet redeneren vanuit een vastomlijnd ideologisch kader en wat minder commitment laten zien aan het tegengaan van klimaatverandering. En ook partijen die echt een andere stijl van politiek bedrijven: meer aandacht voor vorm en boodschap en wellicht wat minder aan het nemen van verantwoordelijkheid en inhoud. Soms ook populistischer. Of zijn dat vooroordelen?
  Hoe om te gaan met het veranderende politieke landschap en specifiek deze New Kids on the Block? Vraagt dat een andere benadering dan van de conventionele partijen? Hoe om te gaan met eventuele klimaatscepsis? Benoemen? Of juist niet? Of focussen op andere redenen om de energietransitie te supporten? Een workshop o.l.v. Jolande ter Meulen (Vattenfall) met André Krouwel, hoogleraar politicologie aan de VU, oud VVD Kamerlid en eigenaar van Publieke Zaken René Leegte en Anna Herweg van de Groene 11.
  

• Financiering van de energietransitie: klimaatrisico als harde economische realiteit
  Recent heeft Berenschot berekend dat de energietransitie tot 2030 17 miljard euro meer gaat kosten door de hogere rente. Het financieren van duurzame energieprojecten is daarmee lastiger geworden, blijkt uit de ledenenquête van de NVDE. In deze sessie geeft Sustainable Finance Lab (o.v.b. Mark Sanders/Friedemann Polzin) een toelichting op het actuele financieringsklimaat voor hernieuwbare energie, ontwikkelingen rond het ECB-beleid en oplossingen om groene investeringen te stimuleren. Daarnaast geeft ASN Bank (Floris de Jonge en Emiel van Zwet) een presentatie over de praktijk van de financiering van duurzame energie. Hoe brengen we vraag en aanbod in financiering bij elkaar? En welke barrières moeten uit de weg worden geruimd? Met welke boodschap moet de NVDE richting overheid en politiek?

• Scenario’s richting 2050: welke route(s) slaan we in?
  We maken allemaal naar hartenlust gebruik van scenariostudies. Nou zei een wijs man ooit dat alle modellen verkeerd zitten (maar sommige toch best bruikbaar): hoe zit dat met de huidige stortvloed aan scenario- en modelstudies? Wat zeggen ze wel en niet? Hoe kun je snel aan een modelanalyse aflezen waar je het materiaal weg en maar beter niet voor kunt gebruiken? En welke vernieuwingen zitten eraan te komen in de modellenwereld? Met een paar externe presentaties ter voeding van de discussie gaan we in op eenieders ervaringen én onze agenda op dit punt voor de komende tijd. Met Dorine van der Vlies (Quintel), Aarthi Sundaram (Universiteit Leiden), Sebastiaan Hers (TNO).

15.45 plenaire afronding Olof van der Gaag
16.00 afsluiting door Maxine Tillij, directeur strategie energiesysteem EZK
16.30 borrel
18.00 einde