Gisteren vond het commissiedebat Ruimtelijke Ordening plaats in de Tweede Kamer. Er liggen veel verschillende maatschappelijke opgaven die ruimte vragen in Nederland, zoals woningbouw, het beschermen van het bodem- en watersysteem, klimaatverandering, natuurherstel, de transitie van de landbouw, de verduurzaming van de energievoorziening, mobiliteit en de omschakeling naar een circulaire economie. De ruimte daarentegen is schaars en efficiënte inzet vereist. Dit levert in de praktijk frictie op. Lees hier onze volledige inbreng (pdf).
De Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE) zet zich in voor de transitie naar een duurzaam energiesysteem. De verduurzaming van de energievoorziening gaat gepaard met een noodzakelijke vraag naar ruimte. Ruimtelijke inpassing en de acceptatie van een veranderende leefomgeving spelen een steeds grotere rol in de ontwikkeling van duurzame energieprojecten. Niet alleen bij zonne-energie en windenergie op land, maar ook bij (grootschalige) energie-infrastructuur of batterijen. In het realiseren van de oproep van het PBL voor een klimaatneutraal Nederland in 2050 “het kan, maar vol aan de bak”, is het cruciaal dat het kabinet bij al haar ruimtelijke keuzes kijkt naar de impact op het energiesysteem en hier op anticipeert bij ontwerpkeuzes, programmering, prioritering en in de omgang met lokale weerstand. Wij pleiten hiermee dus voor energieplanologie. Houd daarbij ook rekening met de groei van openbaar vervoer als vorm van duurzame mobiliteit en neem dit mee in de planning van locaties voor nieuwbouwwoningen, zie ook het manifest ‘Samen verkleinen we de afstand.’
Drie concrete punten:
- Voeg alle sectorale energieprogramma’s in de Nota Ruimte en leg geen nieuwe beperkingen op. Kijk daarbij ook naar programma’s als het Nationaal Plan Energiesysteem (NPE), het Meerjarenprogramma Infrastructuur Energie & Klimaat (energie-infrastructuurprojecten van nationaal belang) en het Landelijk Actieprogramma Netcongestie. Werp geen nieuwe, vertragende belemmeringen op voor keuzes die al zijn gemaakt binnen de sectorale programma’s op het gebied van energie.
- Voorkeursvolgorde Zon: houd ruimte voor maatwerk, stimuleer innovatie en meervoudig ruimtegebruik. Zo blijkt uit opinieonderzoek van de NVDE en agrarisch nieuwsblad Nieuwe Oogst onder boeren dat bijna 60% van de boeren wil investeren in duurzame energie. Om meervoudig gebruik voor elkaar te krijgen is het van belang dat de Aangescherpte Voorkeursvolgorde Zon in Nederland zodanig geïmplementeerd wordt dat er ruimte blijft voor maatwerk en dat deze innovatie stimuleert, bijvoorbeeld agri-pv.
- Zorg voor kortere doorlooptijden, niet alleen voor woningbouw, maar juist ook voor duurzame energie en energie-infrastructuur. Een klimaatcoalitie van bedrijven en de NVDE wil snellere besluitvorming, een andere werkwijze en een actieagenda voor kortere doorlooptijden voor ruimtelijke procedures. Zet in op realisatie van de Delta Rhine Corridor uiterlijk in 2029 middels een crisisaanpak. De realisatie van deze buisleidingen en kabels voor de belangrijke industrieclusters dreigt van 2028 naar tenminste 2032 te verschuiven. Dit heeft grote negatieve gevolgen voor verduurzaming van de industrie en voor investeringsbesluiten door het bedrijfsleven.