Op dit moment wordt 15% van de elektriciteit in Nederland duurzaam opgewekt. Dat percentage zal de komende jaren vergroot worden, naar 75% in 2030. Dat is niet altijd eenvoudig. In deze transitiefase ondervinden duurzame energieprojecten – windmolens, zonneparken, etc. – regelmatig weerstand van omwonenden. Daarom ontwikkelden de deelnemers aan de Green Deal Participatie van de Omgeving bij Duurzame Energieprojecten nieuwe tools en werkwijzen. Deze geven handvatten om de participatie te bevorderen en betrokkenen goed en tijdig te informeren. De resultaten uit de deal zullen een plek krijgen in de uitvoering van het Klimaatakkoord.
Open gesprek
Olof van der Gaag is directeur van de Nederlandse Vereniging voor Duurzame Energie (NVDE). Zijn verenigingsleden streven naar een 100% duurzame energievoorziening, daarom participeert de NVDE in de Green Deal. “We willen de energieopwekking in Nederland verduurzamen en vinden het belangrijk dat er een breed draagvlak ontstaat”, vertelt hij.
Van der Gaag merkt dat bij de realisatie van duurzame energieprojecten vaak emoties opborrelen. “Elk duurzaam energieproject heeft voor- en nadelen. Bij windmolens steekt de angst voor horizonvervuiling de kop op, bij biomassacentrales voor stank en bij geothermie spelen weer andere zaken. Ook moet rekening gehouden worden met ondernemersbelangen en de natuur. Daarom is het belangrijk om met alle belanghebbenden een open gesprek aan te gaan over de cijfers en de energieopbrengsten. Maar ook de impuls voor de lokale economie kan aan de orde komen. Zoals dat gebeurde in Emmen. Hier realiseert GroenLeven een zonnepark van 88.000 zonnepanelen met partners uit de regio. De opbrengsten worden gedeeld met de inwoners van de omliggende dorpen.
Iedereen bereiken
Maar, op welk moment en hoe moet je het gesprek aangaan? Van der Gaag: “Dat zou al in de eerste fase, de planfase, moeten zijn. Eenvoudig is dat niet. Als een energieproject nog een abstract plan is, dan kan er veel bijgestuurd worden, maar is er weinig interesse van de omgeving.” Er moeten dus extra inspanning gepleegd worden om iedereen te bereiken. “Dat kan op verschillende manieren. In Groningen ontwikkelden ze een spel dat de voor- en nadelen toont van verschillende oplossingen; dan zien mensen direct dat windmolens per hectare meer opbrengen dan zonnepanelen.”
Gedragscode
Ook landelijk wordt gewerkt aan het vergroten van het draagvlak voor duurzame energieprojecten. “De Gedragscode windenergie op land is een paar jaar geleden gepresenteerd. Deze zomer leveren we een handboek op om de regionale energiestrategieën te voeden met kennis. En, er is een gedragscode voor zonneparken in de maak. Deze is aan eind 2019 gereed.”
Meer weten?
Green Deal Participatie van de omgeving bij duurzame Energieprojecten