Ondernemers in de energietransitie houden nog steeds de adem in
Ondernemers die zich richten op duurzame energie en de energietransitie zagen de marktomstandigheden de laatste maanden geleidelijk verbeteren. Dit blijkt uit de inventarisatie die in september is ingevuld, vlak voordat de tweede corona golf zich aftekende. Er golden toen nog nauwelijks beperkende maatregelen. Het is waarschijnlijk dat de onzekerheid van ondernemers inmiddels is toegenomen, nu er sinds 14 oktober weer een gedeeltelijke lockdown geldt.
Na de harde klappen in de eerste fase van de coronacrisis liepen de omzetverwachtingen iets op, nam de hoeveelheid werk weer toe en verminderde de huiver om investeringen te doen. Naast een aanhoudend zwakke vraag ondervonden deze ondernemers echter nog steeds veel last van de maatregelen die ze moeten nemen om besmetting met het virus te voorkomen.
Dit blijkt uit een inventarisatie die de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE) in september onder haar leden en die van aangesloten brancheorganisaties heeft uitgevoerd. De NVDE deed vergelijkbare onderzoeken begin maart, in april en begin juni van dit jaar.
Omzetverwachting
Voor het derde kwartaal waren de omzetverwachtingen onder ondernemers uit de sector iets positiever dan in de periode vlak na het uitbreken na de pandemie. Net voor de aankondiging van nieuwe maatregelen verwachtte ruim 8 procent van de bedrijven een omzetstijging, waar dit in juni nog slechts 4 procent was. Tegelijk namen de zorgen over een mogelijke krimp iets af. Waar in het tweede kwartaal nog meer dan 40 procent van de bedrijven een omzetdaling van minimaal 10 procent in het derde kwartaal verwachtte, lag dat percentage in september onder de 40 procent. Het percentage bedrijven dat rekent op een omzetdaling van minder dan 10 procent, lag nog steeds rond de 20 procent.
ABN AMRO waarschuwt voor teveel optimisme. De verscherpte eisen die de overheid inmiddels aan zijn steunmaatregelen stelt en het deels aflopen van de coulante regelingen die banken met hun klanten hebben getroffen, kunnen voor tegenvallers zorgen. Wel ziet de bank kraptes op de arbeidsmarkt weer langzaam toenemen voor beroepen die kritiek zijn voor de energietransitie.
Gezien de nog steeds zwakke marktomstandigheden en de aangescherpte maatregelen om de tweede golf van het coronavirus neer te slaan, pleit de NVDE voor gerichte steunmaatregelen waarmee aan verdere verduurzaming en het nastreven van de klimaatdoelen kan worden vastgehouden. De NVDE verwacht dat bij de presentatie van de Klimaat- en Energieverkenning op 30 oktober zal blijken dat er nadere beleidsmaatregelen nodig zijn. Daarbij is het verstandig om de input van deze corona-inventarisatie mee te nemen. Een aanzienlijk deel van de ondervraagde ondernemers is bezorgd dat de coronacrisis tot gevolg heeft dat de energietransitie vertraging oploopt en de doelen juist verder uit zicht raken.
Lees de rapportage over de NVDE-corona-inventarisatie, met aanvulling van ABN AMRO, hier: NVDE corona-inventarisatie met ABN AMRO okt 2020
Resultaten eerdere corona-inventarisaties in de duurzame energiesector:
NVDE Inventarisatie corona-effecten op duurzame energiesector en arbeidsmarkt – juni 2020
Analyse van brancheorganisaties naar aanleiding van inventarisatie corona-effect op duurzame energiesector – mei 2020
Coronacrisis raakt energietransitie en klimaatdoelen – 23 april 2020
Doorwerken aan een schone energievoorziening, ondanks de coronacrisis – 26 maart 2020