Er wordt steeds meer stroom gebruikt door de groei aan duurzaam opgewekte stroom. Hierdoor ontstaan steeds vaker problemen in de netcapaciteit. Lokale slimme elektriciteitssystemen bieden oplossingen voor problemen die zich voordoen tijdens de verduurzaming van het Nederlandse energiesysteem. Zulke systemen maken gebruik van een digitale laag om lokaal duurzame opwek en afname optimaal te regelen. De masterthesis van Lisa Koertshuis, afgestudeerd in Innovation Sciences aan de Universiteit Utrecht, laat zien dat de ontwikkeling van dergelijke systemen zich nog sterk in een vroeg ontwikkelingsstadium bevindt. Vanuit een sociaal-technisch innovatie perspectief zijn in de thesis verschillende knelpunten en oplossingsrichtingen voor deze problematiek in kaart gebracht.
De NVDE streeft naar het realiseren van een volledig duurzaam en CO2-neutraal energiesysteem in 2050, het liefst zelf nog eerder.
De vraag is hoe gaan we zorgen dat er genoeg elektriciteit is op het moment dat er geen zon of wind is? Daarnaast groeit de vraag naar elektriciteitstransport aan de opwekkant. Dit is ook het geval aan de vraagkant waar omwille van de energietransitie in veel gevallen fossiele energiebronnen worden vervangen door elektriciteit, denk hierbij bijvoorbeeld aan elektrische auto’s, warmtepompen en inductieplaten. De fysieke elektriciteitsinfrastructuur moet dus groeien. Helaas kost het verzwaren van het elektriciteitsnet veel tijd, waardoor verzwaringen steeds vaker niet tijdig gerealiseerd kunnen worden. Er is dan sprake van netcongestie: een té ‘vol’ elektriciteitsnet waardoor de vraag naar elektriciteitstransport – voor opwek of afname – groter is dan de capaciteit.
Daarom is het zaak om slimmer met ons elektriciteitssysteem om te gaan. Slimme lokale elektriciteitssystemen bieden hiervoor een oplossing. Zulke systemen maken gebruik van een digitale laag die het lokale elektriciteitsnetwerk optimaal regelt zodat het net zo min mogelijk belast wordt en opwek en afname lokaal optimaal op elkaar aansluiten. Verschillende soorten innovaties kunnen hier een rol in spelen, maar het digitale aspect staat centraal.
Er zijn verschillende vormen van slimme lokale elektriciteitssystemen. Zo kan er bijvoorbeeld gebruik worden gemaakt van smart charging waarbij slimme laadpalen samenwerken om elektrische auto’s te gebruiken om flexibiliteit te bieden door ze sneller of juist langzamer te laden. Een ander voorbeeld is energie-uitwisseling tussen gebouwen en huishoudens. Hierbij kunnen slimme technieken in gebouwen ingezet worden om het net te ontlasten wanneer veel elektra wordt geproduceerd.
Lees hier: NVDE thesis resultaten slimme lokale elektriciteitssystemen, De masterthesis van Lisa Koertshuis