Amsterdam presenteerde vorige week haar Actieplan Schone Lucht 2030, en dat deed nogal wat stof opwaaien. Het plan werd bestempeld als luchtfietserij en onbetaalbaar, en bovendien zou het de stad ontoegankelijk maken voor mensen met een kleinere beurs.

Op social media dook als reactie het filmpje op dat Frans Bromet in 1998 maakte, waarin mensen werd gevraagd of zij een mobiele telefoon zouden willen. Het duurde niet lang tot dit filmpje hilariteit opwekte. De afwijzende reactie van mensen op deze nieuwe technologie was al snel achterhaald. Inmiddels lopen we allemaal met een mobieltje op zak. Verandering is een moeilijk fenomeen voor onze psyche, en het ontbreekt ons aan verbeeldingskracht om tien jaar vooruit te kijken. Niet zo vreemd, nu we in een tijdperk leven waarin technologische ontwikkeling zich in een niet te stuiten tempo voltrekt. Zo konden we ons simpelweg ook niet voorstellen dat het aantal zonnepanelen zo snel zou groeien. Het Internationaal Energie Agentschap en zelfs milieuorganisaties bleken veel te conservatief in hun voorspellingen.

Toekomstbeeld
Dit geldt ook voor de ontwikkelingen op het gebied van elektrisch vervoer. Het voornemen om het verkeer in de stad Amsterdam uitstootvrij te maken, levert een schrikbeeld op van ondernemers die gedwongen worden een elektrische auto aan te schaffen, en bezoekers die de stad niet meer in kunnen met hun oude bakkie, dat nog prima een paar jaar meekan. Maar in werkelijkheid verandert niet alleen de aandrijving van de auto, maar gaan we toe naar een heel nieuwe manier van verplaatsen. Waarbij we ons goedkoper, efficiënter en schoner door de stad bewegen door gebruik van OV, een weelde aan fietspaden, wandelroutes, deelauto’s en elektrische voertuigen in alle soorten en maten. Op dit moment heeft 70% van de Amsterdammers geen eigen auto, dus dit toekomstbeeld past bij de stad. Technologie maakt het mogelijk om via smartphones alles te regelen, te betalen en de meest efficiënte manier van transport voor het juiste moment te kiezen.

Klimaatakkoord
Het beeld is nu nog dat elektrisch rijden alleen voor de elite is weggelegd, maar elektrische auto’s worden snel minder duur, en er komt meer keuze in de goedkopere segmenten. Met het huidige maatregelenpakket uit het Ontwerp Klimaatakkoord is een nieuwe elektrische auto binnen twee jaar voordeliger dan een nieuwe benzine- of dieselauto. En vanaf 2024 zijn e-auto’s op eigen kracht goedkoper dan fossiele exemplaren, blijkt uit cijfers van Bloomberg. Binnen enkele jaren zal ook de tweedehands markt aantrekken. Beschikbaarheid van goedkopere e-auto’s en kostendaling van accu’s zullen ons vervoerssysteem drastisch veranderen. Ten bate van de ‘gewone’ burger. Dit is de toekomst, tenminste als de politiek het maatregelenpakket niet verder uitkleedt. Stevig beleid – naar het voorbeeld van Amsterdam – is wel essentieel.

 Van luchtfietserij naar realiteit

Komt het dan nu allemaal vanzelf goed? En is het zo makkelijk? Natuurlijk niet, een aantal randvoorwaarden zijn cruciaal. We doen een voorzet: 1. stimuleer elektrische deelauto’s. 2. handhaaf het maatregelenpakket uit het Klimaatakkoord en maak de elektrische automarkt toegankelijk voor alle inkomens. 3. steden in Nederland: volg het voorbeeld en maak ook zo’n ambitieus mobiliteitsplan, dat markt en burgers helpt het toekomstbeeld waar te maken. 4. werk aan het omvormen van prikkels en belastingen, zodat de meest duurzame keuze ook de meest voordelige keuze is. Zo wordt het Amsterdamse actieplan geen luchtfietserij, maar realiteit.

Michel van Lindert, directeur DOET

Olof van der Gaag, directeur NVDE

Marjolein Demmers, directeur Natuur & Milieu