Negen CEO’s van Nederlandse bedrijven waren vorige week op werkexpeditie naar Spitsbergen. Onder hen twee leden van de NVDE. Poolreizigster en klimaatactiviste Bernice Notenboom nodigde hen uit om met eigen ogen te zien hoe hard het klimaat verandert. Peter Vermaat, CEO van Enexis: “We hebben maatregelen nodig die snel effect hebben.”

Groots, eindeloos en tegelijk zo kwetsbaar
“De natuur is groots op Spitsbergen, met eindeloze ijsvlaktes, prachtig. En tegelijk zo kwetsbaar! We stonden onderaan een gletsjer, die enkele jaren geleden nog honderden meters langer was. Als je daar stukken vanaf ziet breken, dan komt klimaatverandering wel heel dichtbij,” zegt Peter Vermaat, CEO van Enexis Groep en bestuurslid van NVDE namens de netbeheerders. “We hebben met rubberboten gevaren over een fjord dat eigenlijk tot ver in juni dichtgevroren hoort te zijn.” Wetenschappers zien dat het de laatste jaren steeds sneller gaat met de temperatuurstijging in het poolgebied.

Peter Vermaat van Enexis Groep en Ulco Vermeulen van Gasunie waren met enkele andere CEO’s uitgenodigd door poolreizigster Bernice Notenboom. Zij was net terug van expeditie ‘2dgrees’, waarbij ze op ski’s 200 kilometer had afgelegd om ijsmetingen te doen. De CEO’s hadden overdag een vol programma van briefings en tochten per rubberboot en te voet. ’s Avonds bespraken ze de benodigde maatregelen om klimaatverandering te verminderen.

Haast
Vermaat heeft door de reis naar Spitsbergen vooral haast gekregen. “We zijn met de neus op de feiten gedrukt: als we iets willen doen, moeten we snel zijn. We hebben maatregelen nodig die meteen effect hebben. Plannen om in één stap alle woningen op weg naar 2050 energieneutraal te maken, duren waarschijnlijk te lang. Vele huizen kunnen morgen al worden verduurzaamd door isolatie, een hybride warmtepomp en zonnepanelen. Over tien jaar zijn er weer nieuwe mogelijkheden voor verdere stappen.”
“Het was goed om samen dag in dag uit met het thema klimaatverandering bezig te zijn,” zegt Vermaat. “De samenwerking met grote en kleine bedrijven vanuit de hele keten, net als binnen de NVDE, werkt goed. Het is inspirerend om allemaal vanuit de eigen invalshoek wat toe te voegen. Door deze reis gaan we elkaar ook in Nederland sneller vinden.”

Carrot én de stick
Enexis zet vooral in op het maken van energiebestemmingsplannen samen met gemeentes. “Het Nederlandse energiebeleid moet de Energieagenda en hernieuwbare energie centraal stellen. Om het oude fossiele energiesysteem te verduurzamen is lokaal maatwerk nodig, veel meer dan vroeger.” In Heerlen komt warmte-koude-opslag in mijnschachten. In Hoogeveen draait de hele stad zomers op biogas. Vermaat: “We hebben op weg naar een fossielarm energiesysteem de carrot én de stick nodig: verleiden en verplichten. De overheid zal ook verplichtingen op moeten leggen. Het is een illusie dat we genoeg snelheid maken alleen op basis van verleiden.”

Ook Ulco Vermeulen, directeur van Gasunie, was onder de indruk van de Spitsbergen-expeditie. Hij wil zowel snelle maatregelen als stevige doelen voor de lange termijn, vastgelegd in een klimaatwet. Hij zei tegen de NOS dat de Gasunie een groenere koers wil varen. “Wij gaan onszelf ontwikkelen naar een infrastructuurbedrijf voor energie”, zegt directeur Ulco Vermeulen. “Dus niet meer alleen voor aardgas, maar ook voor waterstof en CO2. Er zijn heel veel middelen om uiteindelijk van die traditionele fossiele energievoorziening te komen naar duurzame energie en daar gaan wij een grote rol in spelen.”

Foto: Peter Vermaat