De Nederlandse Vereniging Duurzame Energie steunt de doelen van minister Jetten met betrekking tot de betaalbaarheid en transparantie voor burgers die op een warmtenet aangesloten zijn of worden. Tegelijkertijd zijn deze voorstellen geen oplossing voor de stagnerende aanleg van warmtenetten, die simpelweg lang niet altijd rond te rekenen zijn.
Investeerbaarheid
NVDE-voorzitter Olof van der Gaag: “De zorgen over oplopende kosten voor burgers die op warmtenetten aangesloten worden zijn logisch, net als de wil van minister Jetten om daar wat aan te doen. Tegelijkertijd maken warmtebedrijven geen grote rendementen op warmtenetten. Met te lage rendementen zijn investeringen of nieuwe ontwikkelingen niet meer te financieren. Het kabinet moet dus óók actie gaan ondernemen om die randvoorwaarden op orde te krijgen. Anders stoppen de broodnodige investeringen, omdat de balans zoek is tussen kosten en opbrengsten. Of die investeerder nu publiek of privaat is. Het tarieftoezicht zou daarom de juiste balans moeten vinden tussen consumentenbescherming enerzijds en investeringsbereidheid anderzijds”.
Rendementsregulering ACM
De rendementsmonitoring van de ACM brengt elk jaar in beeld welke rendementen individuele warmtebedrijven halen. Jaar in jaar uit laat die monitor zien dat die vrij bescheiden zijn: gemiddeld 2,7 procent in 2022. Hoewel de kosten voor burgers dus inderdaad oplopen, is het niet zo dat warmtebedrijven daardoor binnenlopen. Zij hebben onder meer te maken met inflatie, de kosten van gas voor back-ups en gestegen personeels- en bouwkosten. En mocht een warmtebedrijf wel een meer dan redelijk rendement maken dan heeft de ACM de bevoegdheid om de maximumtarieven voor het desbetreffende warmtebedrijf in opvolgende jaren te verlagen.
Stroomnetten betalen we samen, warmtenetten niet
“Maatschappelijk gezien zijn warmtenetten vaak de beste en goedkoopste optie, bijvoorbeeld in dichtbebouwd gebied. Zeker door netcongestie vormen ze een onmisbare schakel in het energiesysteem. Maar terwijl aanschaffers van een individuele warmtepomp gebruik kunnen maken van het elektriciteitsnet (dat we met zijn allen betalen), draaien gebruikers van warmtenetten grotendeels zelf voor de kosten op. De achterliggende vraag waar welke rekening van het energiesysteem moet liggen, is minstens zo belangrijk als de knoppen waar de minister nu aan wil draaien”, zegt Van der Gaag. “Hoewel we samen moeten proberen de kosten van warmtenetten te drukken, is er vooralsnog meestal sprake van een financieel gat dat burgers noch initiatiefnemers gedicht krijgen”.
Wgiw snel aannemen
De NVDE hoopt dat de Kamer de aanwijsbevoegdheid van de Wgiw snel aanneemt. Van der Gaag: “De aanwijsbevoegdheid is een onmisbare schakel om meer warmtenetten gerealiseerd te krijgen”.