Op donderdag 7 maart bracht het NOS-journaal een uitgebreid item over de afhankelijkheid van fossiele energie uit het buitenland. “In de Eemshaven is er in tweehonderd dagen een lng-terminal gebouwd. Laten we dit ook voor duurzame energie doen,” zei Olof van der Gaag, voorzitter van de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE) in het item. Hij pleit voor het verminderen van de energie-afhankelijkheid, door vol door te gaan met energiebesparing en met het opwekken van duurzame energie in eigen land en omringde landen.

Vervuilender schaliegas
LNG uit schaliegas heeft ook een sterker klimaateffect. Door te switchen van Nederlands en Noors gas naar LNG van schaliegas uit de VS, is ons gas gemiddeld een stuk vervuilender geworden in de keten. De productie van LNG kost veel energie en de winning van schaliegas veroorzaakt een forse extra uitstoot (methaan). Ten opzichte van Noordzeegas is dat samen snel dertig procent extra uitstoot.

Nog 10 miljard kuub gas te besparen
Twee jaar geleden, bij het begin van de energiecrisis door het uitbreken van de oorlog in Oekraïne, maakte de NVDE al een plan om binnen een jaar vijf miljard kuub aardgas te besparen. Sindsdien heeft Nederland zelfs zo’n 10 miljard kuub aardgas minder gebruikt (van ongeveer 40 miljard naar ongeveer 30 miljard). Dat kan in 2030 nog zeker 10 miljard kuub minder zijn volgens de NVDE, door verduurzaming en besparing. In de industrie kan ingezet worden op het doorgaan met thermische isolatie en het inregelen van installaties.

Wijk voor wijk verduurzamen
De NVDE pleit ervoor om grootschalig de armste wijken van Nederland aardgasvrij te maken, met een zeer ruimhartige regeling voor bewoners. Door de wijk-voor-wijk-aanpak wordt de uitvoering veel efficiënter en goedkoper. Dat werkt beter dan ongerichte prijsplafonds of toeslagen en biedt een structurele oplossing. Bewoners betalen na de renovatie minstens honderd euro per maand minder voor hun energie. In de gebouwde omgeving zijn sowieso nog veel mogelijkheden door volop door te gaan met isoleren, het beter inregelen van installaties en stevig doorgroeien met warmtepompen en andere duurzame bronnen in woningen.

Energiebesparing industrie
Van der Gaag stelt dat er nog veel energie te besparen is door strengere handhaving van de al jaren bestaande energiebesparingsplicht voor bedrijven, en door uitbreiding van de bijbehorende terugverdientijd van vijf naar zeven jaar. Die zeven jaar wordt ook vaak aangehouden voor consumenten dus het is redelijk om dat ook voor bedrijven te doen. Ook beheerders van kantoren kunnen meer doen aan energiebesparing. Kantoren voldoen nog maar voor slechts zestig procent aan het verplichte minimale label C.

Kortere procedures duurzame energieprojecten
Ellenlange procedures zijn een groot struikelblok in het streven om geïmporteerde fossiele energie te vervangen door duurzame ‘oranje-groene’ energie van eigen bodem. Duurzame energieprojecten vergen nu vaak acht jaar praten en twee jaar bouwen. Dat geldt bijvoorbeeld voor uitbreiding van het elektriciteitsnet, de aanleg van warmtenetten, de ontwikkeling van geothermie en de bouw van zonne- en windparken, al of niet in combinatie met batterijen. “Terwijl het tijdens de gascrisis mogelijk bleek om in 200 dagen een LNG-terminal neer te zetten in de Eemshaven. Het kan dus wel. Dat kunnen we leren van de crisis. Deze snelle aanpak zouden we voor de hele transitie moeten gebruiken, ook nu de acute crisis verder weg lijkt,” zegt Van der Gaag.

Link naar NOS-journaal,  7 maart 2024, 20:00 Experts: Nederland moet duurzame energie opwekken én gas blijven winnen
Link naar RadioNPO1, 7 maart 2024, 17:00 Hoe houden we onze energievoorziening overeind onder dreiging van oorlog?