De zon geeft energie. Aan het einde van de winter voel je dat nog sterker: tijd voor de lente! Zonne-energie heeft misschien wel de hoogste feelgood factor van de energietransitie. De aanschaf is ook nog eens een goede deal: je bent eigenlijk een dief van je portemonnee zonder panelen. Geen wonder dat al ruim 400.000 daken in Nederland stralen met panelen op het dak en dat dit aantal snel groeit. Geen wolkje aan de lucht. Of toch?
De overheid heeft een cruciale bijdrage geleverd aan dit zonnige plaatje door een flink fiscaal voordeel te bieden. Met het zogenaamde ‘salderen’ kunnen consumenten alle zelfopgewekte stroom verrekenen tegen de prijs die ze zelf betalen, inclusief belasting. Dat geldt ook voor de stroom die ze terug leveren aan het elektriciteitsnet en later weer afnemen. Gemiddeld is dat laatste 70% van de opgewekte zonnestroom.
Deze regeling staat vast tot 2020 en is net geëvalueerd door minister Kamp en PWC, met positieve conclusies. Het salderen zorgde voor meer duurzame energie en minder CO2; voor de komst van vele nieuwe bedrijven en banen in de sector. De minister erkent dat burgers hiermee relatief simpel kunnen bijdragen aan de energietransitie en dat het bewustzijn en draagvlak vergroot. Die evaluatie biedt dus een prima basis om snel duidelijkheid te bieden over de toekomst van het salderen.
Voor consumenten en bedrijven is het belangrijk dat die duidelijkheid er snel komt, want vertrouwen komt te voet en gaat te paard. We laten de 100.000en mensen met panelen graag onbezorgd genieten van hun goede investering; we laten miljoenen anderen daar ook graag gebruik van maken; en we wensen de 100en bedrijven en 1.000en werknemers in deze sector nog volop kansen op verdere groei.
De kern van de regeling is dat die zorgt voor een goede deal voor consumenten. De terugverdientijd van de investering is veruit de belangrijkste overweging voor consumenten, concludeert PWC in de evaluatie. Die terugverdientijd is snel gedaald tot gemiddeld ongeveer 7 jaar. De acceptabele terugverdientijd verschilt natuurlijk per persoon maar zit doorgaans tussen de 5 en 9 jaar, zegt PWC.
De NVDE vindt dat die goede deal behouden moet blijven, tenminste tot 2030. Wij pleiten voor een nieuwe regeling met een gemiddelde terugverdientijd van 7 jaar. Omdat zonnepanelen rap goedkoper en productiever worden, kun je die 7 jaar vasthouden en tegelijkertijd iets veranderen. Daar is ook reden voor. Wij zien namelijk graag dat mensen een groter deel van hun stroom zelf gebruiken, dat wordt nu niet gestimuleerd. De bijdrage aan de transitie is het grootst bij zelfgebruik. Het benutten van het elektriciteitsnet is uiteindelijk ook niet gratis.
Bovendien willen we maatschappelijke middelen zo eerlijk mogelijk inzetten voor alle duurzame technieken. Waarom zou de financiële ondersteuning voor zonnepanelen vele malen hoger zijn dan voor bijvoorbeeld zonneboilers? Ook de kosten verdienen aandacht. Vorig jaar kostte het salderen de schatkist 80 miljoen euro maar dat loopt snel op. Het is zonde om meer financieel voordeel te geven dan nodig. Bij meeste duurzame energietechnieken daalt de subsidie als de kosten dalen – bij het salderen niet. Wij willen overheidsmiddelen slim en efficiënt benutten om ons doel te bereiken: binnen 1 generatie 100% duurzame energie in Nederland.
De NVDE stelt daarom voor dat mensen een vergoeding krijgen voor de energie die ze aan het net leveren. Die vergoeding is zo hoog dat de terugverdientijd 7 jaar blijft. Over de stroom die je direct zelf gebruikt, betaal je uiteraard geen belasting. Zo zorgen we voor een fluwelen overgang zonder schokeffecten bij consumenten of in de markt. Door de dalende prijzen en grotere opbrengst van panelen kan die vergoeding geleidelijk omlaag en blijven de kosten voor de schatkist proportioneel. Het wordt zo steeds voordeliger om zelf je stroom te gebruiken: daarover behoudt je namelijk 100% van het belastingvoordeel. Zo ontstaat er ook een markt voor oplossingen die dat stimuleren, bijvoorbeeld thuisbatterijen of slimme technieken waarmee de wasmachine gaat draaien als de zon schijnt.
Minister Kamp heeft een belangrijke rol gespeeld in het op gang brengen van de energietransitie in Nederland. Met een snelle en goede regeling voor zonnepanelen kan hij de vaart er in houden.
Olof van der Gaag
Directeur NVDE
NB maandag 13 februari organiseert het ministerie van Economische Zaken een brede bijeenkomst over de stimulering van lokale hernieuwbare energieproductie vanaf 2020. Daar zullen wij samen met o.a. Holland Solar, Energie Nederland en Netbeheer Nederland een meer uitgewerkt voorstel presenteren.