Nederland heeft grote stappen gezet voor een duurzamer energiesysteem. Tegelijkertijd is veel meer actie nodig om de klimaatdoelen te halen: We koersen nu op 39 tot 50 procent CO2-reductie in 2030, in plaats van de streefdoelstelling van 60 procent. Nederland heeft zich te lang rijk gerekend en zaken uitgesteld. ‘De roze bril moet af en de bouwhelm moet op’, aldus NVDE-voorzitter Olof van der Gaag. Het kabinet zet met enkele voorstellen ter compensatie van het intrekken van de productiebeperking van de kolencentrales al stappen in de goede richting. Die moeten echter nog wel goed worden uitgewerkt. De Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE) doet vandaag tien aanvullende voorstellen die goed zijn voor tien procent extra reductie: zo kan een flink deel van het gat in het klimaatbeleid worden gedicht.
Het is duidelijker dan ooit hoe dringend we toe moeten naar een duurzaam, onafhankelijk en betaalbaar energiesysteem. Mensen, bedrijven en de politiek doen daar ook meer voor dan ooit. Tegelijkertijd heeft Nederland in 2030 nog zo’n 10 tot 20 procent te veel uitstoot volgens PBL. Inmiddels is 2030 over 100 maanden alweer voorbij. De normale tijd die nodig is voor zoveel extra CO2-reductie is inmiddels helaas verstreken.
De extra voorstellen van het kabinet met nieuwe verplichtingen in alle sectoren gaan de goede kant op. Deze zullen zorgen voor een betere score wanneer ze op een goede manier worden uitgewerkt. De doorlooptijd is wel uiterst krap en er zal meer nodig zijn. Met de manier van werken die Nederland tot nu toe had, zijn de klimaatdoelen van dit kabinet inmiddels niet meer haalbaar. De daadkracht die overheid én samenleving tijdens de coronacrisis lieten zien, is nu nodig om klimaatdoelen ook echt te halen. De NVDE hoopt dat de vele successen die er inmiddels zijn, de moed geven voor een trendbreuk.
Wij stellen het volgende voor:
- Er komt een tijdsnorm van twee jaar voor alle procedures bij projecten voor de energietransitie: van opwekking tot infrastructuur en industrie. Overheden krijgen één jaar voor vergunningverlening, daarna heeft de initiatiefnemer automatisch een vergunning.
- De overheid legt duidelijke normen vast: voor energiebesparing, voor nieuwverkoop van auto’s en warmte-installaties en voor bestaande ‘schoorstenen’, zoals elektriciteitscentrales en fabrieken. De Ontwerp-Klimaatnota biedt hier goede handvatten voor.
- Om aan die normen te voldoen, moeten bedrijven in razend tempo spannende investeringen doen. Met een ‘contract for difference’ krijgen zij zekerheid dat die investeringen voldoende rendabel zijn, terwijl ze geld terugbetalen wanneer de projecten zeer winstgevend blijken.
- De overheid zet alles op alles om te zorgen dat energiecoaches en –fixteams nog deze winter bij een half miljoen woningen en MKB-bedrijven langs gaan om te helpen met energie besparen. De pot van de ISDE-subsidie (voor woning verduurzaming) blijft gevuld zodat niemand wordt teleurgesteld.
De NVDE heeft voor de verschillende sectoren tien beleidsvoorstellen op een rij gezet die samen voor zo’n 10% extra CO2-reductie zorgen: ruim 20 Mton extra reductie in 2030.