Vandaag is het advies van Greetje Bos verschenen “Bouwen aan de brug, terwijl we er overheen lopen: Randvoorwaarden om de afspraken uit het RES-bod met elkaar te verzilveren”. Om klimaatdoelen te halen en sneller onafhankelijk te worden speelt duurzame elektriciteit een cruciale rol. We hebben snel meer zon- en windenergie nodig, bijvoorbeeld voor warmtepompen, elektrische auto’s en de industrie. De NVDE wil daar geen nodeloze beperkingen voor maar juist alles uit de kast halen om de reële uitdagingen op te lossen. Dus schrap het plafond in de SDE++ bij 35 TWh, werk met grote vaart aan oplossen netcongestie, draagvlak en ruimtelijke inpassing. Gelukkig laten de RES-en veel potentie zien. De NVDE is blij met pleidooi in het advies om daar zoveel mogelijk van te verzilveren.

“In dit onafhankelijke advies wordt nogmaals bevestigd dat er door de snel groeiende vraag naar duurzame elektriciteit op alle fronten extra inzet nodig is om meer duurzame energie op land op te wekken dan oorspronkelijk bedacht in het Klimaatakkoord. Het is nu aan de minister om knopen door te hakken en samen met de medeoverheden daadkrachtig de ambities tot uitvoering te brengen”, aldus NVDE voorzitter Olof van der Gaag.

Noodzaak voor meer hernieuwbaar op land
Dertig energieregio’s in Nederland maakten ambitieuze afspraken over het grootschalig opwekken van duurzame elektriciteit op land via Regionale Energiestrategieën (RES). In haar onafhankelijk advies heeft Greetjes Bos onderzocht wat er nodig is om het gezamenlijke bod van 55TWh zoveel mogelijk te realiseren en zo meer dan 35TWh hernieuwbare energie op land in 2030 uit te voeren.

De urgentie om meer hernieuwbare energie op te wekken iedere dag groter. Uit het eindrapport ‘Alles uit de Kast’ vanuit het Uitvoeringsoverleg Elektriciteit blijkt dat er een substantiële stijging van de elektriciteitsvraag verwacht wordt richting 2030: van de 120 TWh uit het Klimaatakkoord naar een ordegrootte van 200 TWh. Op dit moment zorgt fossiele energie voor schaarste, onzekerheid en hoge prijzen, terwijl zonne-energie, windenergie en duurzame warmte ons energie-onafhankelijk maken en de energieprijzen drukken. Bovendien is er geen tijd meer te verliezen bij het behalen van de klimaatdoelen van 2030.

Knopen doorhakken…
In het advies wordt geconcludeerd dat er veel potentie is mits aan een aantal randvoorwaarden wordt voldaan. In het advies komt naar voren dat er duidelijkheid moet komen over het volledig loslaten van het plafond van 35 TWh in de SDE voor wind en zon. Het uitstellen van besluitvorming hierover tast de investeringszekerheid aan en geeft de overheid minder sturingsmogelijkheden, aldus het advies. Het loslaten van het plafond zou uitvoering geven aan de motie Bontenbal C.S. die de Tweede Kamer in april dit jaar al heeft aangenomen. NVDE roept de minister op om dit onderdeel van het advies over te nemen, de motie uit te voeren en dus dit plafond los te laten. De NVDE staat open voor een nieuw subsidie-instrument in de toekomst, maar pleit ervoor tot die tijd de SDE++ open te houden.
Daarnaast moet de financiering van maatschappelijk wenselijke keuzes landelijk georganiseerd worden. Denk hierbij aan gebiedsversterkende maatregelen en technieken voor meervoudig ruimtegebruik. De NVDE roept om zo snel mogelijk de SDE++ hierop aan te passen en blijft pleiten voor een landelijk kwaliteitsbudget, conform Eindadvies SDE & Maatschappelijke Kosten. Financiering is op dit moment hét belangrijkste knelpunt op het gebied van kwaliteit, in plaats van normering of een gebrek aan kennis hierover.

…en knelpunten oplossen
De NVDE deed eerder al de oproep aan de overheid om in deze energiecrisis een daadkrachtige crisisaanpak te hanteren: ga snel van plannen naar uitvoering, zorg voor kortere vergunningprocedures en voorkom stagnatie in vergunningverlening. Zie de NVDE-notitie druk de doorlooptijd voor tips per techniek.

In het advies van Greetje Bos wordt omgaan met netcongestie ook genoemd als één van de randvoorwaarden voor het meer kunnen realiseren dan 35TWh. Eerder al hebben netbeheerders meerdere oplossingen voor transportschaarste op een rijtje gezet. Duurzame energie en energie-infra moeten prioriteit krijgen in onze ruimtelijke ordening, in lijn met de voorstellen van de Europese Commissie. Bovendien zijn slimme oplossingen nodig om het energienet te ontlasten en moeten uitbreidingen daarvan worden versneld, in lijn met het plan Samen sneller het net op.