Op 13 februari organiseerde NVDE samen met BNR Nieuwsradio het tweede verkiezingsdebat over de energietransitie. Deze vond plaats bij EWTdirectwind in Amersfoort. De Tweede Kamerleden Stientje van Veldhoven (D66), Liesbeth van Tongeren (GroenLinks) en Attje Kuiken (PvdA) praatten over de energietransitie en wat er nog nodig is om gezamenlijk de doelen uit het klimaatakkoord te halen en de opwarming van de aarde onder de 2 graden te houden.

Presentator Harm Edens vroeg de drie politici eerst te vertellen hoe hun partij denkt ‘de wereld te redden.’ Allereerst benadrukten alle drie de politici de urgentie van de Klimaatwet, de wet die Jesse Klaver (GroenLinks) en Diederik Samsom (PvdA) eind 2015 voor het eerst lanceerden. Sinds vorige maand heeft de Klimaatwet extra steun gekregen van drie andere partijen. De initiatiefwet wil vastleggen welke doelen Nederland moet halen op weg naar een nagenoeg klimaatneutrale toekomst, en welke stappen daartoe moeten worden gezet.

Luister het debat terug via deze link op de website van BNR.

Afscheid van fossiele energie
“In 2050 moet er 100 procent duurzame energie zijn in Nederland”, legde Kuiken uit naar aanleiding van de wet. “Ook moet de uitstoot van broeikasgassen vóór 2050 terug gebracht zijn tot nagenoeg nul. Partijen moeten met deze doelen rekening houden in doelstellingen.” Liesbeth van Tongeren benadrukte dat haar partij kiest voor ‘echte’ vergroening en niet “een beetje van dit of dat”. “We moet heel snel afscheid nemen van fossiele energie, anders blijven we op twee gedachten hinken.” Stientje van Veldhoven vertelde de zaal dat D66 niet alleen ‘groen’ op papier is en de afgelopen twee jaar 2 miljard euro aan fiscale vergroening heeft weten te realiseren. “Wij dromen niet alleen maar leggen het vast in de Klimaatwet.”

Een van de belangrijke zaken uit de wet waar alle drie de partijen het eens waren is dat er voorspelbaarheid komt op de duurzame energiemarkt, zodat bedrijven durven te investeren.

Hoeveel geld de drie partijen uittrekken voor de vergroening wilden de drie politici niet zeggen, in afwachting van de doorrekening van de partijprogramma’s die volgende week plaatsvindt. Van Veldhoven benadrukte dat er veel investeringen nodig zijn en Van Tongeren zei dat we als het aan haar partij ligt meer ‘gaan belasten wat we toch niet willen.’

Betrek mensen erbij
Lokale betrokkenheid bij duurzame energieprojecten vinden de partijen belangrijk. Van Veldhoven: “De besluiten over het plaatsen van windmolens moeten dicht bij de mensen zelf worden gemaakt. Er is een onafhankelijk iemand nodig die de verschillende partijen begeleidt, die naar iedereen goed luistert en de belangen afweegt. Betrek mensen erbij, luister goed naar ideeën.”

Wordt klimaat een breekpunt tijdens de komende verkiezingen, vroeg Harm Edens zich af? “Elke partij moet een antwoord hebben over hoe deze denkt de doelen van Parijs te halen”, aldus Van Veldhoven. Kuiken: “Er is geen coalitie mogelijk zonder het klimaat serieus te nemen.” Volgens Van Tongeren verwachten de mensen dat Den Haag zorgt voor een gezonde leefomgeving. “Het moet gewoon in het volgende regeerakkoord.”

Een huzarenstukje
De Klimaatwet bleef terugkomen tijdens het debat. “Het is een huzarenstukje waar Nederland trots op mag zijn”, aldus Van Tongeren. Volgens Kuiken laat het zien dat er een groen en werkbaar alternatief is. “Het signaal van de Klimaatwet is heel krachtig. We kunnen het uiteindelijk uitbouwen met natuur en luchtkwaliteit”, stelde Van Veldhoven.

Uit de zaal kwam de vraag hoe we het CO2-beleid in Nederland precies willen aanpakken. De VVD wil dat immers doen via de EU. Kuiken pleit voor een Energieakkoord 2.0 om weer koploper te worden. “Door kopschuwheid lopen we nu achter. Een land als Denemarken heeft ons ingehaald. Duurzame energie is niet alleen belangrijk voor onze kinderen maar zorgt ook voor werkgelegenheid.” Van Tongeren hamerde op zorgen voor voorspelbaarheid en D66 wil, volgens Van Veldhoven, het Europese handelssysteem aanscherpen.

Wind op Land
Na de radio-uitzending mochten aanwezige professionals uit de duurzame energiesector nog vragen stellen aan de drie politici. Zoals hoe het verder moet met wind op land. Na 2020 zijn er immers nog geen nieuwe doelstellingen gesteld. Volgens Kuiken moet Wind op Land ‘gewoon deel blijven uitmaken van de duurzame energiemix.’ Overheden als provincies, hebben plekken aangegeven waar windprojecten kunnen worden gerealiseerd, maar we moeten ook kijken naar andere plekken, stelt Van Tongeren. “Het slot moet eraf. We moeten in de SDE+ daar ruimte voor maken.” Volgens Van Veldhoven zijn er nog steeds provincies die zeggen nog ruimte te hebben.

Andere onderwerpen die voorbijkwamen waren onder meer duurzame innovatie en geld wat daar voor beschikbaar is, lokale energiecoöperaties die meer ruimte moeten krijgen en de vraag of we niet ons moeten richten op 2030 in plaats van pas in 2050.

Decentrale opwek
Voorafgaand aan het debat was er een rondleiding bij EWT. EWT richt zich op decentrale opwek van energie, zij produceren midden-grote windturbines die goed toepasbaar zijn in afgelegen gebieden. Ook in Nederland ziet EWT mogelijkheden, maar dan vooral voor decentrale opwekking. De windmolen van EWT is uitermate geschikt voor kleinschalige projecten. Daarmee kan het een goede aanvulling zijn op grootschalige opwekking op land en zee. Daarom pleit EWT ook voor een extra categorie in de SDE+.

Het debat is terug te beluisteren via deze link op de website van BNR.