We hebben nog een hele reis te gaan naar de duurzame energievoorziening die daarvoor nodig is. De ‘wet van de reisleider’ kan daarbij helpen. Die wet luidt dat een reisgezelschap doorgaans zo’n vijf procent luidruchtige dwarsliggers bevat voor wie niks goed genoeg is. Het probleem is niet zozeer die vijf procent zelf – maar de aandacht die zij vragen van de reisleiding en het risico dat de negatieve sfeer zich uitbreidt. Elke reisleider is opgelucht wanneer die vijf procent uit de bus stapt en zich elders gaat vermaken (of ergeren).

Laten we Donald Trump dus vriendelijk uitzwaaien nu hij de bus van het Parijsakkoord heeft verlaten. Het effect in de bus is al voelbaar: een ongekende serie steunbetuigingen voor het Parijsakkoord is verschenen: in Nederland en Europa, maar ook vele Amerikaanse multinationals, burgemeester, gouverneurs en filmsterren lieten weten dat ze alleen maar harder hun best gaan doen.

“De CO2-uitstoot is in Nederland het afgelopen jaar met 1,9% gestegen”

Er zijn ook in Nederland al vele oproepen voor een ambitieus klimaatbeleid en een groene regering verschenen. Het klimaat over het klimaat is positiever dan ooit – nu het klimaat zelf nog. En die praktijk is minder positief. De CO₂-uitstoot is in Nederland het afgelopen jaar met 1,9% gestegen. Het energieverbruik steeg en het aandeel duurzame energie groeide met 0,1%. Nieuwe auto’s werden 10% vervuilender.

Een vleugje  Feyenoord-mentaliteit kunnen we dus wel gebruiken: geen woorden maar daden. Mark Rutte maakte recent in het formatiedebat een opvallend verwijt aan de vele groene oproepen uit het bedrijfsleven: wel mooie woorden maar geen plannen om de doelen uit Parijs te halen. Hij heeft een punt. Als het bedrijfsleven roept om ambitieus klimaatbeleid, dan mag je bereidheid om lastige maatregelen te nemen verwachten. Voor een deel zijn er natuurlijk wel degelijk concrete plannen, zoals Gertjan Lankhorst (VEMW) op het energiepodium vorige week betoogde en zoals bijvoorbeeld blijkt uit de brief van de NVDE aan de formateur.

We weten eigenlijk best met welke maatregelen we Parijs kunnen halen: leg de doelen vast in een klimaatwet; vergroen de belastingen; schrik niet terug voor bindende normen; maak vergunningen makkelijk en grootschalig; zet het succesvolle subsidiesysteem voort, gecombineerd met lagere kosten, zolang het nodig is. Deze maatregelen vragen de nodige moed – van de politiek, maar ook van het bedrijfsleven. Ze vragen ook een grote bereidheid om mensen zelf de ruimte te geven om op een eerlijke manier deel uit te maken van de verandering. Ik hoop dat het vertrek van Trump ons allen helpt om de benodigde moed, daadkracht en creativiteit daarvoor te vinden.