“Het ijs van deze kabinetsappreciatie is dik genoeg om samen naar een Klimaatakkoord te kunnen schaatsen,” zegt Olof van der Gaag, NVDE. “Er zit hier en daar een scheur en een wak, maar er ligt ijs. Met dit tempo en met goed kijken, kunnen we vooruit met deze lijn voor het Klimaatakkoord.”

De kabinetsappreciatie bevat veel punten waar we op voort kunnen bouwen. Allereerst constateert het kabinet dat de klimaatdoelen haalbaar zijn en heel veel opleveren: de baten strekken veel verder dan CO₂-reductie. Het is positief dat het kabinet meer aandacht wil voor de 55 procent CO₂-reductiedoelstelling. De inzet op kostenreductie aan de elektriciteitstafel wordt gewaardeerd. Daar werken we graag samen met het kabinet aan verder. De steun voor het plan voor elektrische personenauto’s is goed nieuws, al zou ondersteunend beleid welkom zijn.

Kostenreductie
Minister Wiebes roept de onderhandelaars terecht op om nog meer aandacht te besteden aan kostenreductie. De NVDE heeft deze handschoen al lang opgepakt: duurzame elektriciteit en warmte kunnen onder voorwaarden tientallen procenten goedkoper worden in 2030. Daarvoor is wel stevig overheidsbeleid nodig. We praten graag verder over de voorwaarden voor kostenreductie en schaalvergroting.

Draagvlak
In de gebouwde omgeving is een stapsgewijze aanpak nodig om de transitie betaalbaar te houden en draagvlak ervoor te creëren. Het kabinet sluit helaas een aantal veelbelovende manieren om tot een betaalbare transitie te komen uit. Zo wil het kabinet geen fiscale aftrek voor gebouwgebonden financiering en geen normering voor particuliere woningen.

Industrie
De NVDE is tevreden over de drieslag bij de industrie: het gezamenlijk dragen van de investering voor het verduurzamen van de industrie via kostenreductie, borging met de voorbereiding van een CO₂-heffing inclusief terugsluis naar de industrie en maatwerk voor de grootste bedrijven. De NVDE pleit voor introductie van een toekomsttientje: voor elke uitgestoten ton CO₂ draagt de industrie een tientje bij, die vervolgens teruggaat naar de industrie als subsidie om te verduurzamen.

Gezamenlijke opgave
Het Klimaatakkoord is een gezamenlijke opgave van overheid, bedrijven en maatschappelijke organisaties. Het kabinet vraagt om te zorgen voor een goedkoper akkoord, met lagere kosten voor de overheid, waarbij getoetst zal worden op verdelingseffecten en concurrentiepositie. Om dat te realiseren, zullen alle partijen, inclusief de overheid, zich actief in moeten zetten voor concretisering van de maatregelen. Zo kan er goed vooruitgekeken worden en kunnen wakken vermeden worden.

Geen hakken-over-de-sloot-akkoord
“Er is nog veel werk te doen, en in hoog tempo,” zegt Van der Gaag. “De NVDE steekt haar nek uit met concrete plannen voor kostenreductie in de elektriciteitsproductie en in het isoleren en aardgasvrij maken van woningen. We vragen andere onderhandelaars, inclusief de overheid, om ook over hun schaduw heen te stappen in de komende twee drukke maanden. We moeten niet kiezen voor een hakken-over-de-sloot-akkoord. We zijn in 2030 nog lang niet bij het einddoel, dus laten we nu liever iets teveel doen dan iets te weinig. Als we hard genoeg schaatsen, geeft het niet dat het ijs maar net dik genoeg is.”

Kamerbrief kabinetsappreciatie voorstel voor hoofdlijnen van een Klimaatakkoord