Olof van der Gaag over smullen van cijfers en prachtige innovaties
Iedereen kent de kracht van de zon. Nu de dagen weer langer worden, voel je de kracht toenemen. De natuur reageert meteen – en de meeste mensen krijgen er zelf ook meer energie van. Nog even en de kracht kan zelfs ‘te groot’ zijn, met een verbrand gezicht op het terras of met zweterige pakken in een vergadering als gevolg. Intuïtief weten we dus wat de zon kan doen. Als Nederlanders hebben we ook hooggespannen verwachtingen van zonne-energie. De solar sector trekt er hard aan om aan die verwachtingen te voldoen. Prachtige innovaties zijn in aantocht
Toch is de kracht van zonne-energie door veel energie-experts en de energiesector vaak en systematisch onderschat. In deze grafiek heeft Auke Hoekstra van de Technische Universiteit Eindhoven op een rijtje gezet wat de voorspellingen waren over de ontwikkeling van zonne-energie van het Internationaal Energie Agentschap – en wat er in werkelijkheid gebeurde.
Meer anekdotisch is de uitspraak in 2012 (!) van de toenmalige RWE-topman Jürgen Großmann: ‘Zonne-energie opwekken in Duitsland is net zo nuttig als ananas telen in Alaska’, terwijl hij zijn handtekening nog eens zette onder de bouw van een nieuwe kolencentrale. Inmiddels komt ruim zes procent van de Duitse stroom al van de zon en dit aandeel groeit snel. RWE zelf ziet in Nederland nu geen toekomst meer voor steenkolen en het verzelfstandigde Innogy timmert aan de weg met zonne-energie. ‘Then you better start swimming or you’ll sink like a stone; For the times they are a-changing’ zong Bob Dylan.
De prijsdaling van zonne-energie is even systematisch onderschat als de groei – en die prijsdaling was natuurlijk een belangrijke driver achter deze weergaloze groei. De prijs beweegt in meerdere landen richting de 1 cent per kilowattuur, waarmee de zon op steeds meer plekken goedkoper is dan alle andere bronnen van energie. Doordat ook opslagtechnieken zich snel ontwikkelen, ontstaan zo concurrerende projecten die ook zonne-energie leveren wanneer de zon niet schijnt.
In Nederland mag zonne-energie rekenen op grote populariteit. Het is de meest geliefde bron van energie en de stimulering van zonne-energie is ook de klimaatregel met de grootste steun onder de bevolking: 87 procent is hier voor, zo bleek uit recent onderzoek van Motivaction in opdracht van het ministerie EZK: https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2017/11/30/monitor-energie-motivaction
Uit dat zelfde onderzoek bleek overigens ook dat het brede publiek de hoeveelheid zonne-energie juist met een factor 40 overschat, anders dus dan veel experts en fossiele energie aanhangers. Een mooie uitdaging voor de solar sector om aan die verwachtingen te gaan voldoen. Met die solar sector gaat het gelukkig heel goed. Van de tien miljoen mensen die wereldwijd hun brood verdienen met duurzame energie werken er ruim drie miljoen aan zonne-energie. In Nederland zijn dat er ruim negen duizend. De Nederlandse omzet in zonne-energie was vorig jaar ongeveer 3 miljard euro. De bijdrage aan de elektriciteitsvoorziening groeide met 60 procent tot ruim twee procent, zo blijkt uit het net verschenen Solar Trendrapport https://solarmagazine.nl/nieuws-zonne-energie/i15231/nationaal-solar-trendrapport-853-megawattpiek-zonnepanelen-geinstalleerd-in-2017
Niemand kan voorspellen waar dit eindigt maar het is duidelijk dat de geest van zonne-energie uit de fles is – en er niet meer in terug gaat. De positieve trend zal zich voortzetten. Vele bedrijven, ook olie- en gasbedrijven, hebben in het verleden hun zonne-divisie afgestoten – maar gelukkig zie ik ze nu daar nu op terugkomen en alsnog investeren in deze bloeiende markt. You better start swimming or you’ll sink like a stone…
Ik verwacht dat dit de ontwikkeling alleen maar zal bespoedigen. Ondertussen holt de techniek voort en zijn er prachtige innovaties in aantocht, vaak afkomstig uit Nederlandse bedrijven en innovatiecentra zoals Solliance. Energieopwekkende ramen, wegen, bouwdelen – mobiele en drijvende zonneparken – prachtige zonnefolies met kleuren en patronen. De rekenmeesters kunnen smullen van de cijfers over zonne-energie maar ondertussen komt ook de verbeelding aan de macht in de zonnesector. Daar gaan we nog veel van horen.
Dit opinie artikel van Olof van der Gaag werd 31 januari gepubliceerd op Energiepodium