De energiekosten rijzen de pan uit. Klanten van warmtenetten zijn op dit moment veel goedkoper uit dan mensen met nieuwe gascontracten. Onderzoeksbureau DWA becijferde dat een nieuw gascontract in maart gemiddeld anderhalf keer zo duur was als een warmtecontract. Een gascontract uit januari was een derde duurder. ‘Warmtenetten besparen op dit moment dus niet alleen Russisch aardgas en CO2 maar ook veel geld’, zegt voorzitter Olof van der Gaag van de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE).

De Nederlandse afhankelijkheid van fossiele energie veroorzaakt vele problemen: een klimaatcrisis, financiering van de Russische oorlog in Oekraïne en nu ook een zeer hoge energierekening. Warmtenetten kunnen helpen om die problemen op te lossen. Daarom heeft de NVDE aan onderzoeksbureau DWA gevraagd om uit te zoeken hoe dat op dit moment financieel uitpakt voor de consument. Onderstaande tabel vat dit samen voor de totale kosten van een gascontract versus een warmtenet, op basis van vier voorbeeldcontracten.

In deze vergelijking zijn alle relevante kosten meegenomen en gaat het om klanten met een gemiddelde warmtevraag (35 Gigajoule per jaar). Bij huizen met een bescheiden warmtevraag (15 GJ/jr) is de klant van het warmtenet nog steeds ruim 500 euro goedkoper uit dan degene die nu een nieuw gascontract af moet sluiten. Bij mensen met een grotere warmtevraag is het voordeel van een warmtenet juist nog groter dan ruim 1300 euro per jaar.

Prijsregulering
De Autoriteit Consument en Markt (ACM) biedt consumenten op twee manieren prijsbescherming.

• Warmtenetbedrijven mogen ‘niet meer dan anders’ vragen aan hun klanten: de toegestane prijs is maximaal even hoog als die voor een gascontract. De warmtetarieven zitten nu in de praktijk ruim onder dit maximum.
• Warmtenetbedrijven mogen maximaal een ‘redelijk rendement’ maken op hun investeringen.

De ACM ziet hierop toe en heeft de mogelijkheid om in te grijpen in de tarieven bij individuele warmtebedrijven. De prijzen van stadsverwarming stijgen wel maar niet onredelijk en ver beneden het maximum aldus de ACM. De stijging komt doordat warmtebedrijven deels aardgas en elektriciteit gebruiken voor hun warmteproductie en -distributie, en dus ook te maken hebben met hogere inkoopprijzen. Bovendien wordt de subsidie voor duurzame bronnen gekort vanwege de gestegen energieprijzen.

Effecten huishoudens
Uiteraard zijn de effecten per huishouden afhankelijk van het soort energiecontract voor gas en elektra. Voor huishoudens op een warmtenet is dat overzichtelijk: die tarieven worden één keer per jaar aangepast. Huishoudens met een variabel contract (bijna de helft volgens de ACM Energiemonitor 2021) hebben nu al te maken met sterke prijsverhogingen. Bijna 20 procent van de huishoudens heeft een energiecontract met een looptijd van één jaar. Zij krijgen in de loop van dit jaar sowieso te maken met de nieuwe gasprijzen. Huishoudens die vorig jaar een gascontract van twee jaar of meer hebben gesloten (ruim een derde volgens de ACM) kunnen hopen dat de energieprijzen weer wat tot bedaren zijn gekomen tegen de tijd dat hun contract moet worden vernieuwd.

De analyse van DWA is hier te vinden.

13 mei 2022: Addendum gastarieven bij het onderzoek, met daarin een verduidelijking van de gebruikte tarieven.